- феълӣ
- [فعلي]амалӣ, воқеӣ
Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.
Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.
феъл — [فعل] а 1. грам. яке аз ҳиссаҳои нутқ, ки тарзи амал ё ҳолатеро дар гузашта, ҳозира ва оянда нишон медиҳад 2. кор, амал 3. хулқ, хислат, атвор, одат; феъли бад а) хӯи бад, одату кирдори бад; б) бадҷаҳлӣ, тундмиҷозӣ; якраҳагӣ, инодкорӣ; феъли… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
асос — [اساس] а 1. поя, бунёд, таҳкурсӣ, замина; ниҳод, асл, бех; ба асоси // дар асоси… мувофиқи…, аз рӯи…; асос гузоштан бунёд ниҳодан, замина ҳозир кардан; асос ёфтан бунёд гардидан, барқарор шудан 2. маҷ. қонун, қоида 3. далел, сабаб; асос доштан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дар — I [در] асоси замони ҳозира аз даридан. дар در пешванд, ки бо мақсади ифодаи тобишҳои маъноӣ дар аввали баъзе феълҳо меояд: даркашидан, даргузаштан, даррабудан ва ғ. II [در] 1. табақи аз тахта, оҳан ва ғ. сохташуда барои пӯшондани даромадгоҳи хона … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ёридиҳанда — [ياري دهنده] сифати феълии замони ҳозира аз ёрӣ додан; он ки ёрӣ медиҳад, ёрирасон, ёвар, мададгор; феълҳои ёридиҳанда збш. феълҳое, ки маънои луғавии худро ба андозае гум карда, дар сохтани шаклҳо ва таркибҳои феълӣ иштирок мекунанд (мас.,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
аз — [از] пешоянд 1. сарчашмаи амалу ҳаракатро ифода мекунад; ранҷидан аз касе, тарсидан аз чизе… 2. ашёеро мефаҳмонад, ки дар иҷрои амал истифода мешавад ва саршавии амал ва объекти ҳаракат ба вай вобаста аст; дар ин маврид бештар бо феълҳои доштан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бурдан — I [بردن] 1. аз ҷое ба ҷое интиқол додан (хоҳ бардошта, хоҳ кашида ва хоҳ ба пои худ), муқоб. овардан 2. гузоштан, дароз карда расондан (мас., дастро ба китф, гӯшаки телефонро ба гӯш ва ғ.) 3. гунҷидан, гунҷоиш додан 4. шунавондан, хабар додан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гирифтан — [گرفتن] 1. чизеро аз ҷое бо даст бардоштан: қаламро гирифтан, телпакро аз сар гирифтан, чодир аз рӯй гирифтан 2. доштан бо даст, қапидан; даст гирифтан а) доштан, ба қабза даровардан; б) маҷ. дастгир кардан 3. қабул кардан, пазируфтан: ин шайх… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
замон — [زمان] а 1. вақт, ҳангом, айём; давр, аҳд; ба (бо) мурури замон бо гузашти вақт; дар айни замон дар як вақт; бо баробари ин; дар замони дар вақти; дар даври 2. ҳамоно, ба маҳзи… (ба ин маъно танҳо ҳамроҳи феълҳо меояд: омадан замон, даромадан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
кардан — [کردن] 1. ба ҷо овардан, анҷом додан (кореро) 2. сохтан, бино кардан 3. ҳамчун феъли ёридиҳанда феълҳои таркибии номӣ месозад: кор кардан, нигоҳ кардан, пайдо кардан, саъй кардан, тасдиқ кардан, тез кардан, хизмат кардан, ҷанг кардан ва ғ. ; аз… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
нишастан — [نشستن] 1. сурини худро ба ҷое гузошта, пойҳоро қат ё дароз карда қарор гирифтан, шиштан: ба курсӣ нишастан, дар атрофи сандалӣ нишастан, дар пеши касе нишастан; дузону нишастан ҳар ду зонуро ба замин монда нишастан. зону зада нишастан бо зону… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ